Hoxe é venres e vai vento frío. Non hai moito bulicio no Alcampo, o vello símbolo achatado agora polo barco. Ese barco polo que empezou todo, ou máis ben no polo que estoupou o barrio, a lo menos á xente que viu naquilo un estandarte do poder chantado no lar dos humildes. Diego pasea baixo anorak camiño da igrexa onde se acollerá este fin de semana antes do xuízo do martes nos Xulgados de Vigo. Acúsano de mancar a un policía nas protestas veciñais de finais do 2015 e ameázano con cadea e trinta mil euros de multa.

Fala inquedo, con voz fráxil, vén de levar seu fillo ao médico, ten outros dous pequenos. É un home de 35 anos que bota man da casa mentres lle chega o momento de enfrontarse a un xuíz.

A igrexa é un refuxio. O refuxio escollido para calmar o ánimo cun peche simbólico desde o domingo até o martes pola maña. “Entendemos que o que pasou na rotonda podía pasar porque a nosa forma de facer, non violenta e desobediente con determinadas políticas, xa tivera antes consecuencias, mesmo nos sinalaran profesionalmente. Non me gusta, pero entendo que podía pasar”. 

Sinte vertixe vendo sufrir aos seus pais, xubilada ela dunha fábrica de latas de conserva e el da Citroën. “Malia que el estivo sindicado na UXT non foron persoas activas politicamente, sofren moito e non entenden que seu fillo estea nesta lea cando saben que tipo de carácter teño”. Diego naceu en Coia, seus país tamén son de aquí, “non temos aldea”. 

Estes días a vida enteira é unha historia que se condensa. Foi neno no barrio dos oitenta marcado pola heroína, estudou primeiro para mestre e despois continuou en Salamanca facendo traballo social, aos dezanove anos abriu un local para atender a rapaces en dificultades, traballou para o Secretariado Xitano até o 2012, “despedíronos a catro persoas e desde entón os empregos foron ocasionais, nos seguintes anos non traballaría máis de oito meses”. Levaba un ano no desemprego e este curso é mestre no San José de la Guía en Teis onde imparte un ciclo superior de integración social. A súa muller, María, tamén é ensinante, mais hoxe está no desemprego. Tiveron tres fillos. “Ao principio, cando naceu Sela, que agora ten 7 anos, decidimos que un de nós quedaría na casa. Despois, xa cos pequenos, que hoxe teñen 5 e 2 anos, o de ficar un na casa xa non foi unha escolla: era que íamos alternando desemprego con traballos cada vez en peores condicións laborais”.

Diego ten as chaves da parroquia do Castro da Victoria, un deses templos levantados nos setenta, aquí ao principio foron dominicos, cando a Teoloxía da Liberación se asentaba nos barrios obreiros das cidades. A esperanza vén dende abaixo, indica un pano sobre o altar. “Creouse unha comunidade, un grupo de iguais, un lugar de crecemento con adultos que nos ofrecían unha visión da vida distinta”.

Diego acouga na primeira bancada. “Aquí me bautizaron, aquí me trouxeron os meus país a facer a Primeira Comuñón, aquí casamos María i eu e aquí seguimos participando na parroquia”. Conta que baixo o pano hai unha inscrición que define o significado deste lugar: comunidade. Unha experiencia moi viva inda na parroquia, unha forma de compartir, cartos ou afectos, que xa só case se topa no seo familiar, conta Diego.

“Comecei como traballador social no despacho da parroquia que máis tarde se converteu no punto de información sobre dereitos sociais. Iso que empezara coma un espazo os luns de cinco a sete ampliouse ás asembleas dos martes desde onde xa se loitaba pola mellora dos servizos sociais. Trátase dunha aposta por mellorar as condicións de vida das persoas e das respostas que se dan desde a administración. Estamos coa veciñanza máis empobrecida para visualizar a dor do barrio”. 

Coia, coas súas enormes torres, avenidas anchas, parques baleiros, é hoxe un barrio que sofre o mesmo problema de avellentamento que calquera aldea do país. Mais aquí a diferenza entre como viviron os país e como vive a seguinte xeración é moi palpable. Os novos son inmigrantes ou precarios. Biografías marcadas, coma as que viu Diego naqueles irmáns pequenos da heroína aos que convidaba a xogar ao futbolín para contarlles que hai outros camiños.

O futuro de Diego mídese hoxe en horas. “Confío en que non me condenen a pasar pola cadea. En canto á multa, sería unha barbaridade pagar tantos cartos a unha persoa que sostén unha mentira que nos levou a todas a esta merda de proceso. Tivemos unha reunión, os avogados, el e mais eu. Non dixo moito. Pedinlle que contara a verdade. Non se moveu, parecía rabioso co asunto”. E despois do martes, recoñece que o camiño será longo. “Resistir”, di antes de marchar cara a casa, nunha desas torres que non conseguiu tapar o barco. Pai e mestre, un mozo abrigado nas súas conviccións cristiás que non parece quen de mancar a un policía.