O proxecto, que se estenderá polos concellos da Estrada, Campo Lameiro e Cerdedo-Cotobade, está a ser obxecto de críticas pola súa posible ameaza a unha poboación crucial do fento Lycopodiella inundata en perigo de extinción.

A decisión da Xunta, un movemento que deu luz verde á construción do parque eólico a pesar das súas implicacións, desencadeou a indignación entre os ambientalistas e os cidadáns preocupados. O proxecto non só invade os hábitats dos famosos cabalos salvaxes da Rapa de Sabucedo, senón que tamén omitiu de maneira conspicua a presenza de hábitats prioritarios críticos, como as turbeiras ácidas de esfagnos, e especies en perigo de extinción como o licopodio das brañas.

Notablemente ausente tanto da Avaliación de Impacto Ambiental (AIA), presentada pola compañía, como da posterior Declaración de Impacto Ambiental favorable emitida pola Xunta, é calquera recoñecemento destes hábitats de turbeiras complexos. Esta omisión causou sorpresa, xa que as esenciais conclusións da Dirección Xeral de Patrimonio Natural foron retidas ao público antes da aprobación do parque.

As investigacións en profundidade levadas a cabo no terreo por parte de ADEGA produciron revelacións sorprendentes. Arredor de 50 cachos de terra, fogar dos subtipos de hábitat 71xx, predominantemente 7110* (turbeiras altas activas, unha prioridade), 7150 (depresións en substratos de turba) e 7140 (turbeiras de transición ou 'mires'), foron identificados e cartografiados. Curiosamente entrelazados dentro destas áreas atópanse outros hábitats hidrófilos como 4020* (lameiros húmidos atlánticos con Erica ciliaris e Erica tetralix, tamén unha prioridade).

Chama a atención que ningunha destas complexas turbeiras fixera parte do radar da AIA da compañía ou da DIA da Xunta. Esta omisión causou malestar, xa que tanto os expertos como o público xeral foron privados de acceso previo á aprobación a estas avaliacións críticas, un movemento considerado inconsistente coa transparencia e o interese público.

A infraestrutura do parque eólico, incluíndo as estradas de acceso, xaulas, cimentacións, plataformas, liñas de evacuación, subestacións e instalacións de almacenamento, posúe unha ameaza dual. Non só resultará na destrución directa de varios hábitats prioritarios, senón que tamén iniciará unha fragmentación substancial a escala rexional que reformulará a estrutura do solo en áreas cruciais para a acumulación de auga e o fluxo natural. Esta alteración, que reflicte casos documentados en zonas húmidas similares como a Serra do Xistral, podería levar á desecación de moitas destas áreas hidrófilas e diminuír o subministro de auga a regatos cuxas fontes converxen coas turbeiras e lameiros existentes.

O valor intrínseco de conservar estes hábitats esténdese máis aló do seu papel como refuxios exclusivos para especies en perigo. Tamén xogan un papel fundamental na retención de carbono, axudando así á mitigación do cambio climático. Ademais, a súa importancia na regulación do ciclo hidrolóxico, funcionando como depósitos naturais que liberan auga gradualmente durante todo o ano, non pode ser exagerada. O deterioro ou a perda destes hábitats podería erosionar significativamente as capacidades de mitigación e resiliencia dos ecosistemas de montaña fronte a interrupcións inducidas polo cambio climático.

Xorde un caso convincente de desprezo pola importancia ecolóxica en relación á poboación de Lycopodiella máis crucial da península. O licopodio das brañas (Lycopodiella inundata (L.) Holub) prospera en poboacións dispersas no cuadrante NO da Península Ibérica, con agrupamentos illados mesmo nos Pireneos cataláns. A ameaza constante deriva da perda global de hábitat, relacionada coa súa dependencia das turbeiras de montaña, un hábitat en declive en todo o mundo debido tanto aos cambios climáticos como ás actividades humanas.

Nos límites do parque eólico "Campo das Rosas", detectouse un mínimo de 8 lugares que albergan o licopodio das brañas, sempre dentro de rexións ricas en turba. Aínda que dispersas, estas poboacións exhiben unha notable densidade local e un estado de conservación robusto, emerxendo como un dos achados máis significativos para a Península Ibérica.

As implicacións da infraestrutura do parque eólico, xa sexan estradas de acceso, xaulas, cimentacións, plataformas, liñas de evacuación ou outros elementos, son sombrías para a supervivencia de Lycopodiella inundata (L.) Holub. A degradación, na forma de fragmentación, drenaxe, subsolado ou eliminación, é inminente, pintando un panorama desolador para a supervivencia da especie.

Mentres ADEGA busca unha solución legal contra a ameaza inminente do parque eólico "Campo das Rosas", o caso destaca unha vez máis unha instancia onde as preocupacións ambientais coliden cos intereses investidos. Con paisaxe de Galicia en xogo, esta batalla legal podería reformular a dinámica da conservación e o desenvolvemento enerxético na rexión. Conforme se desenvolven os procedementos legais, a sociedade observa con alento contido, preguntándose se as autoridades galegas defenderán o seu compromiso de protexer o seu patrimonio natural ou se prevalecerán as axendas económicas unha vez máis.

• Campaña TI PODES PARALOS